Om de samenleving inclusiever te maken is een betere representatie van diversiteit cruciaal
Het belang van een degelijke representatie van rolmodellen in onze superdiverse samenleving is nog lang niet in alle sectoren doorgedrongen. Dat bewijzen twee recente tv-programma's, waarin vrouwen geen of nauwelijks zendtijd krijgen.
Tv-programma's kunnen behoorlijk wat stof doen opwaaien, vooral als ze indruisen tegen de tijdsgeest. Dat gebeurde recent met twee tv-programma's - het ene over topadvocaten, het andere over de Belgische dj-geschiedenis - waarin vrouwen niet of nauwelijks een stem krijgen, wat problematisch en onaanvaardbaar is.
Over de reality-reeks 'Justice for all', vertoond op Vier, werd een krachtig opiniestuk gepubliceerd door De Standaard. Daarin klagen vijf vrouwelijke advocaten de gebrekkige representatie van hun ambt aan. De bedoeling van het programma is immers om een blik achter de schermen van de rechtbank te bieden, maar die blik is er één met oogkleppen aangezien de casting volledig mannelijk is. Met louter mannen in de hoofdrol van 'zwaargewichten aan de balie' staat het programma haaks op de huidige tijdsgeest.
De gebrekkige representatie als gevolg van de casting van dit programma leidt bij kijkers mogelijks tot de connotatie van 'topadvocaten' met mannen. Dit is niet alleen onwenselijk, maar ook onjuist. Qua cijfermatige realiteit is de balie immers al lang geen mannenbastion meer. Vrouwen maken ongeveer 45% van de Belgische advocaten uit, en ongeveer 65% van de masterstudenten in de rechten. De instroom is dus zeker verzekerd, maar het doorgroeien binnen de sector - waarin genderstereotypen en genderongelijkheid effectief nog aanwezig zijn - kan beter. En daarvoor hebben we onder andere een degelijke representatie van vrouwelijke rolmodellen in de advocatuur nodig.
Een tweede probleemgeval betreft Platendraaiers, de Canvas-reeks die tot doel heeft een ode te brengen aan de geschiedenis van 50 jaar Belgische dj-cultuur. De promocampagne raakte meteen een gevoelige snaar, met een beeld met alleen maar mannen. Geen enkele vrouwelijke dj opnemen in dit beeld is volgens een artikel van De Morgen geen onnozele vergetelheid, maar een faliekante faux-pas, in een tijd waarin de rijzende sterren aan het firmament van de elektronische muziek vrouwen zijn. Het programma mist dus niet alleen iconische rolmodellen uit het verleden, maar ook hedendaagse vrouwelijke trendsetters.
"De meest progressieve urban en elektronische muziek wordt vandaag door vrouwen gedraaid. Een scheve man-vrouwverhouding is pijnlijk passé."
Ook het opiniestuk van Nadia Kara is niet mals voor deze gebrekkige representatie. Het feit dat er slechts vier vrouwen aan bod komen in het programma, en dan nog kort en oppervlakkig, maakt Platendraaiers allesbehalve inclusief, een gentlemen's club. Dit staat haaks op wat aan de orde is in onze huidige samenleving: mikken op meer gelijke kansen en inclusie, en minder seksisme en genderongelijkheid, via een betere representatie van diversiteit.
"Als documentairemaker kun je de geschiedenis niet herschrijven, maar kies je wel wie en wat je gaat tonen, en hoe."