Ik ben dankbaar om trans te zijn
Senne Misplon (hij/hem) is student Master Gender & Diversiteit en ondernemer. Vanuit zijn ervaring als trans man en opgebouwde expertise wil hij jong en oud informeren en sensibiliseren over het hele landschap van gender en seksuele diversiteit.
“Mocht je kunnen kiezen, zou je dan liever niet gewoon cisgender* zijn?” vroeg een jongere me laatst tijdens een lezing. Het is een vraag die ik mezelf vijf jaar geleden ook stelde. Toen had ik daar waarschijnlijk heel snel “duh, natuurlijk” op geantwoord. Vandaag is mijn antwoord helemaal anders. Aan het begin van mijn transitie had ik het mentaal zwaar. Ik kreeg dagelijks te maken met genderdysforie, een psychisch lijden omdat je lichaam en/of de manier hoe anderen je zien niet overeenkomt met hoe jij jezelf ziet. Ik zag mijn trans-zijn bijna als een soort vloek. Vandaag kijk ik op een heel andere manier naar mijn trans identiteit en lichaam, en ben ik zelfs dankbaar om trans te zijn. Het brengt me zoveel inzichten en vreugde die ik als cisgender persoon nooit zou hebben gekend.
Een van die inzichten is mijn ervaring met mannelijk privilege. Ik ben zeventien jaar als vrouw opgevoed en gesocialiseerd. Al vijf jaar leef ik als man. En zoals Jozefien Daelemans in haar blogpost voor Genderklik schreef, zijn dat twee verschillende ervaringen. Vroeger was ik bazig, nu ben ik ambitieus. Als vrouw werd mijn natuurlijke leidersrol moeilijker aanvaard, nu wordt het bijna verwacht. De meest frappante verandering is het feit dat ik minder bang ben op straat, omdat ik weet dat mensen mij als man aanschouwen. Ik maak quasi geen geweld meer mee op straat, waardoor ik me nu, als man, een pak veiliger voel in de publieke ruimte.
De meeste (cisgender) mannen zijn zich niet bewust van hun privilege als man. Zo werkt privilege nu eenmaal, het is enkel zichtbaar voor degenen die er niet van kunnen genieten. En juist daarom ben ik dankbaar voor deze ervaring, omdat ik de onzichtbare genderregels en dus ook het mannelijk privilege aan den lijve mag ondervinden. Daarom vind ik het ook zo belangrijk om expliciet over mannelijk privilege te spreken met andere (cisgender) mannen.**
Bovendien is mijn genderdysforie inmiddels sterk afgenomen, waardoor er nu ook voldoende ruimte is voor gendereuforie. Gendereuforie is het positieve brusje van genderdysforie. Ik omschrijf het als een moment van puur geluk wanneer je uiterlijk of gedrag extra genderaffirmerend is. Zo had ik dit weekend een fantastisch momentje van gendereuforie. Ik was mijn woning in ontbloot bovenlijf en met luide muziek aan het dweilen. En plots overkwam het me, dat momentje van puur geluk. Ik realiseerde me hoe gelukkig ik was in mijn lijf, een lijf dat eindelijk als het mijne aanvoelt. Het zijn die kleine momentjes die anderen mogelijks als vanzelfsprekend ervaren, zoals het hebben van een platte borstkas, waarin ik buitengewoon dankbaar ben om trans te zijn.
Tot slot wil ik echter benadrukken dat mijn ervaring als trans man niet enkel gevuld is met trans vreugde. Het is soms ook de rauwe realiteit van discriminatie, haat en de algemene confrontatie met het feit dat jij en je lichaam niet aan de norm voldoen. En in een wereld waarin trans zijn voor vele cisgender (en soms trans personen) aanvoelt als een vloek, weiger ik bitter te worden. Ik wil me focussen op de hoeveelheid trans vreugde ik ervaar en me niet verliezen in negativiteit. Trans zijn is geen keuze, maar mocht ik kunnen kiezen, dan zou ik niks veranderen aan dat deeltje van mezelf.
*Een cisgender persoon is iemand wiens genderidentiteit overeenstemt met hun toegewezen geboortegeslacht.
**Onze identiteit bestaat natuurlijk niet uit één deel maar berust op meerdere factoren, waardoor je op verschillende vlakken privilege of juist onderdrukking kunt meemaken. Zo erken ik ook zeker mijn eigen privileges als witte man en als binaire, passing trans man.
Credit foto: Keep Louking