Help! Een vrouw met ballen!
In deze gastblog kruipt Emma Haché, poëet en student van de master Gender en Diversiteit, in haar pen om met jullie enkele reflecties over het fel beladen begrip feminisme te delen. Ze vertelt ons waarom zij feminist is.
Locatie: het werk van mijn lief.
Hij stelt mij trots een grote beurs voor met kantoor- en schoolartikelen op zijn nieuwe werkplek. Plots botsen we op één van de standhouders, die een belangrijke klant blijkt te zijn van het bedrijf. Hij kent mijn lief via het werkgerelateerde mailverkeer en informeert nieuwsgierig naar mijn beroep.
Ik probeer hem kort uit te leggen dat ik nog student ben en welke richting ik studeer – de master gender en diversiteit – en hij trekt meteen een wenkbrauw op. “Ja ja, ze is een feministe pur sang!”, grapt mijn lief. De standhouder grinnikt en klopt hem op de schouder: “Nou, dan weet ik al wie later mag stofzuigen en de aardappelen mag koken!”, waarop ik op mijn beurt mijn wenkbrauw optrek.
Deze tekst gaat over feminisme… En ik gaf u nu juist een beletselteken de tijd om al dan niet oogrollend uw laptop of smartphone door de ruimte te keilen. Feminisme is namelijk een nogal negatief geladen woord geworden.
Feministen zouden hysterische mannenhaters zijn, die paarse tuinbroeken dragen en hun schaamhaar vlechten.
Feministen zouden hysterische mannenhaters zijn, die paarse tuinbroeken dragen en hun schaamhaar vlechten. Maar niets is minder waar. Laat me je vertellen waarom ik feminist ben en wat ik er zelf onder versta.
Zo kan ik mij ongelooflijk ergeren aan impliciete genderstereotyperingen. U vraagt zich nu waarschijnlijk af over welk vreemd beest ik het heb maar u krijgt er zelf ook dagelijks mee te maken, of u nu man bent of vrouw of iets dat die strenge hokjes te buiten gaat. Waarom worden belangrijke prijzen zoals Oscars of sportprijzen altijd eerst aan vrouwen uitgereikt en als sluitstuk van de avond aan mannen – alsof de vrouwen slechts het opwarmertje zijn voor de échte belangrijke mensen aan bod komen.
Ook in onschuldige spelletjes doet dat patroon zich voor want wie heeft de hoogste waarde in kaart- of schaakspelletjes? Juist ja, de koning.
En ook de taal werkt tegen want zo betekent het Franse homme zowel man als mens terwijl femme gewoon vrouw is – en wordt de mensheid in het Engels ook wel niet mankind genoemd? Daarnaast wordt er steeds in mannelijke termen gesproken als iemand sterk in zijn of haar schoenen staat. Zo moet ik ballen aan mijn lijf hebben en mijn mannetje staan om sterk voor de dag te komen maar gelukkig kan ik ook gewoon haar op mijn tanden hebben – en néé, daarom niet automatisch op mijn benen.
Ik ben feminist omdat het mij stoort dat vrouwen meteen hysterisch genoemd worden als ze zich kwaad maken en dat mannen die huilen geen "echte" mannen zouden zijn.
Ik ben feminist omdat het mij stoort dat vrouwen meteen hysterisch genoemd worden als ze zich kwaad maken en dat mannen die huilen geen "echte" mannen zouden zijn. Ik ben feminist omdat ik mij zorgen maak over de steeds hardere woorden van misogyne wereldleiders zoals Bolsonaro of Trump. Vrouwen worden door hen herleid tot hun reproductieve vermogens – cuz’ we grab them by the pussy - en voor we het goed en wel doorhebben bevinden we ons in een verhaal van Margaret Atwood.
Die impliciete genderstereotyperingen kunnen dus vliegensvlug veranderen in expliciete stereotypering en het is dringend tijd dat we daar iets aan doen.
Het klinkt misschien wat naïef om de wereld te willen veranderen maar door erover te schrijven zetten we al een stap in de juiste richting. Want dat is feminisme voor mij: het doorbreken van stereotypen door in je pen te kruipen. Woorden zeggen soms meer dan daden en kunnen mensen op andere gedachten brengen.
Ik geloof er sterk in dat de kracht van het woord – of dat nu in kritische vorm is of met een kwinkslag – achterhaalde stereotyperingen kan doorbreken.
En wat als ik dan nog steeds op opmerkingen stuit van standhouders over wie de aardappelen mag koken? Wel, daar maak ik geheid puree van.