In de Kunst: Vero Beauprez maakt een aankleedpopje van Frida Kahlo
In deze reeks gaan enkele Vlaamse illustratoren en schrijvers aan de slag met gender in de kunstgeschiedenis. Illustrator Vero Beauprez maakte een aankleedpopje van kunstenares en feministisch icoon Frida Kahlo.
De intrigerende en excentrieke Mexicaanse kunstschilder Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón deed veel méér dan surrealistische (zelf)portretten creëren: ze groeide op tijdens de Mexicaanse Revolutie en leed een activistisch leven. Ze begon met schilderen toen ze op het nippertje ontsnapte aan de dood – het is dan ook weinig verrassend dat haar werk vaak zowel prachtig als pijnlijk is.
"Je kan dit beeld als het ware ‘pellen’. Je ziet een figuur waarbij je je afvraagt of het een man of een vrouw is", vertelt Vero. "Als het een man is, waarom die juwelen en vrouwenschoenen? En als het een vrouw is, waarom dan mannenkleren? Ze heeft haar lange haren geknipt maar haar gezichtsbeharing niet geëpileerd? Het blijkt een zelfportret te zijn. Van een kunstenares. Maar waarom wil die vrouw er uitzien als een man? Is ze een stoere lesbienne? Dan kloppen die fijne damesschoentjes niet …"
"Frida Kahlo schilderde dit zelfportret kort na haar scheiding met Diego Rivera, nadat die haar had bedrogen. Bovenaan het schilderij staat een liedjestekst: 'Kijk, als ik van je hield, dan was dat om jouw mooie haar. Nu je het hebt afgeknipt hou ik niet meer van jou.' Is ze gekwetst en vernederd omdat hij meer om haar uiterlijk geeft dan om wie ze werkelijk is? Voelt ze zich minderwaardig en eenzaam omdat hij een succesvol kunstenaar is (en haar werk pas postuum erkenning zal krijgen)?"
"Maar waarom zit ze dan zo zelfzeker rechtop, de benen breed, de schaar losjes in de hand, trotse, ironische blik? Zijn die warrige haarlokken rondom een symbool voor het verleden dat ze heeft afgeworpen? Een nieuwe ‘look' voor een nieuw begin? Staat werken rond identiteit, emoties, ongelijkheid, automutilatie voor ‘vrouwenkunst’? Met het eigen leven en lichaam als inspiratiebron, tool of canvas? Kahlo's zelfportret confronteert ons heel direct met onze vooroordelen en ons hokjesdenken. Maar het nodigt ook uit om even stil te staan bij wat we waarnemen. Nieuwsgierig te zijn naar wie er werkelijk achter het uiterlijke beeld schuilgaat. Dat vervolgens in de juiste context plaatsen. En pas daarna een oordeel te vormen."
"Met dit werk wil ik de verwachtingen en beperkingen van gendermechanismen in vraag stellen. Het popje nodigt uit om te experimenteren met de kledij, schoenen, kapsels … De kleuren, accessoires en prints op de kledij verwijzen naar Frida Kahlo’s leven en de Mexicaanse volkskunst, maar de kledij is ook tijdloos en genderneutraal excentriek. Het popje is helemaal kaal. Vrouwen met kortgeknipt haar zijn vandaag heel gewoon, maar wat denken we van een vrouw die zich heeft kaalgeschoren?"
